les 1

Doelen: introductie van het project
motivatie van de kinderen bevorderen
Middelen: dia-serie
boekje voor de stadswandeling
leerlingenboekje
Duur: ½ uur

Beschrijving:

U kunt beginnen met de kinderen erop te wijzen, dat tot nu toe het geschiedenisboekje werd gebruikt, maar dat vandaag het boekje wordt onderbroken met een project, omdat het hoofdstuk "ontstaan van een stad" aan de beurt is. U noemt de naam van het project "Ken je stad" en u laat tegelijk de materialen zien.
U schetst in grote lijnen waar het in de komende lessen om zal gaan:

- het kijken naar dia's over vroeger en nu,
- het maken van een wandeling door de oude binnenstad van Den Helder,
- het invullen van opdrachten daarbij,
- het behandelen van het leerlingenboekje.

U geeft aan wanneer de eerste stap wordt gezet.

Vervolgens

Openingsvraag is: Wat is er de laatste tijd in jouw omgeving veranderd?
U schrijft "kreten"op het bord, waaruit een eerste inventarisatie te voorschijn komt, wat kinderen al weten van hun omgeving of denken te weten. Dat laatste is ook van belang, omdat dat de beeldvorming van de kinderen over hun omgeving beïnvloedt.

Na de inventarisatie vraagt u bij elke "kreet": Waarom denk je dat die verandering er gekomen is. U probeert nu (juiste) beweegredenen te achterhalen. Voorbeeld kan zijn: huizenbouw op een open plek in de stad, omdat er steeds meer mensen komen, die in de stad willen wonen, dichtbij winkels. Daarom verdwijnen de open plekken in de stad en daarmee ook de voetbalveldjes.

Hiermee komt u gelijk bij het derde punt: De gevolgen van elke verandering zijn voor de één positief en voor de ander negatief . Soms zijn veranderingen van tijdelijke aard en wordt de toestand van vroeger hersteld (voorbeeld: een bouwkeet).

U sluit af met een samenvatting:
Wat we nu over onze eigen omgeving hebben opgemerkt, gaan we de volgende keer toepassen op de stad Den Helder.

les 2

Doelen: kennismaken met Den Helder vroeger en nu;
met andere ogen naar je omgeving leren kijken
Middelen: dia-serie
twee dia-projectoren met projectortafeltjes
verlengsnoeren
toelichting bij de dia's
Duur: ¾ uur

Beschrijving:

U heeft als voorbereiding alles klaargezet. Een goede positie is als u met de afstandsbediening naast het scherm vooraan de groep gaat staan, zodat u zowel op het projectiescherm details kan aanwijzen als met de kinderen kunt communiceren.
U loopt aan de hand van de toelichting nu één voor één de dia's door.
Bij elke dia over de oude situatie vraagt u een inschatting te maken, welke plek deze dia laat zien. Hiermee scherpt u de kinderen in het leren kijken naar de dia, het raadplegen van het geheugen over de situatie in Den Helder (hoe goed weet ik de weg in Den Helder) en het verhoogt de spanning om te kijken of ze de volgende dia wel kunnen traceren.
Nadat met elkaar overeenstemming is bereikt, laat u de dia van de huidige situatie zien. Hiermee beoogt u een eventuele correctie op eerdere inschattingen van de vorige dia. Op deze wijze werkt u de dia-serie door.

les 3

Doelen: kennismaken met Den Helder vroeger en nu;
met andere ogen naar je omgeving leren kijken
Middelen: boekje stadswandeling
pen/potlood
lijst met groepsverdeling in groepjes van 5
ouders
Duur: middag

Beschrijving:

Vandaag is het excursiedag. Ieder gaat in groepjes verdeeld samen met een ouder of leerkracht op pad. Van tevoren is het goed enige aandachtspunten te geven:

1. De wijze van het bereiken van het startpunt "het Kanonnenpleintje" aan het eind van de Beatrixstraat op de hoek van de Fabrieksgracht.

2. De wijze van invullen van het boekje.

Tip: wij stellen voor het door één kind van het groepje te laten doen als het groepje niet groter is dan 5 kinderen. Anders kunnen twee kinderen dit doen.

3. Benadrukken van de verkeersveiligheid (geen renpartij ervan maken).

4. Goed te luisteren, wat het boekje vertelt 1) en wat de vraagstelling is.

5. Niet verder te gaan, voordat de vragen in het boekje zijn ingevuld.

6. Afspraak te maken hoe en waar te verzamelen (eindpunt is gelijk aan startpunt).

De route is globaal:
Kanonnenpleintje, Spoorgracht, Westgracht, Weststraat, Molenplein, Kanaalweg, Loodsgracht, Postbrug, Kanaalweg, Helden der Zeeplein, Kerkgracht, Koningsplein, Prins Hendriklaan, Spoorstraat, Keizerstraat, Beatrixstraat, Kanonnenpleintje.

1)
Te overwegen valt voor kinderen, die een laag leesniveau hebben, de toelichting en de routebeschrijving op cassette te zetten, in een walkman te stoppen en mee te geven onder de uitdrukkelijke waarschuwing, dat ze telkens na de tekst te hebben afgeluisterd de koptelefoon afzetten in verband met de verkeersveiligheid.

les 4

Doelen: evaluatie van de excursie
Middelen: boekje voor de stadswandeling
pen/potlood
lijst met groepsverdeling in groepjes van 5
ouders
Duur: ¾ uur

Beschrijving:

U hebt bij uw voorbereiding van deze les al bekeken, wat er van de invulling van de boekjes stadswandeling is terecht gekomen. Daarbij let u op de volgende zaken, welke u tevens aan de orde kunt stellen in deze les.

Mondelinge deel (vorm: kring van kinderen, ouders en uzelf)

evaluatiepunten:

1. Vonden de kinderen het leuk om te doen?

(Uw eigen ervaringen tellen natuurlijk ook mee)

Aandachtspunten:

- het buiten zijn / de vrijheid

- op een andere manier naar de stad kijken

- de gebouwen

- ervaringen onderweg met andere mensen

2. Wat hebben de kinderen in het algemeen ervan opgestoken?

Aandachtspunten:

- dat ze meer dingen zijn gaan zien

- dat Den Helder meer aan geschiedenis te bieden heeft dan zij dachten / wisten

- dat Den Helder er heel anders uitzag in vroeger dagen dan nu

- dat het op de plek zelf beter voor te stellen is dan bijvoorbeeld vanaf een dia

3. Wat vonden de kinderen het opvallendst?

Aandachtspunten:

- de ouderdom van de huizen

- het verschil tussen het ene en het andere gebouw

- de veranderingen van de stad

4. Wat vonden de kinderen niet zo goed?

Aandachtspunten:

- de afstand

- sommige vragen( welke?)

- begeleiding door de ouder

- het invullen van het boekje stadswandeling

 

5. Welke vragen vonden ze moeilijk en waarom? (doorvragen)

Aandachtspunten:

- de vraagstelling te moeilijk

- de vraagstelling te onduidelijk

- de vraagstelling te ingewikkeld

- de beantwoording vergde teveel tijd

- de situatie is ondertussen veranderd

6. Wat vonden de begeleidende ouders ervan?

Aandachtspunten:

- groepsgrootte

- samenstelling van de groep

- afstand

- inhoud van de excursie

- mate van voorbereiding; voldoende / onvoldoende / bijstelling

- eigen leerervaringen als deelnemende volwassene

7. Wat hebben we ervan geleerd?

Aandachtspunten:

- hoe Den Helder er vroeger uitzag

- hoe deze stad ontstaan is

- wat de gevolgen van een oorlog kunnen zijn

- hoe mensen hier vroeger geleefd hebben

- waarom dingen verdwijnen (gasfabriek, verplaatsing stadhuis enz.)

8. Geef ook uw mening m.b.t.:

- het verloop van de excursie

- de kwaliteit van het ingevulde in de boekjes stadswandeling (geef positieve voorbeelden)

- vraag ook naar het waarom van positieve en minder positieve zaken bij deze excursie.

Sluit bovenstaande af met een samenvatting met als zinsnede:

Als ik goed geluisterd heb, dan hebben jullie deze excursie .........gevonden.

(Loop dan even bovenstaande punten door, wat telkens op de eerste regel staat)

Schriftelijke deel:

Deel de blaadjes uit met de evaluatievragen (zie bijlage)

N.B.

Besteed even aandacht aan de wijze van evaluatie, namelijk de uitvoering van meerkeuzevragen.

 

Terug naar het overzicht

 

www.hansonline.eu/den_helder